ارزیابی مشخصه های هیدرولیکی خروجی ها، لوله ها و اتصالات مورد استفاده در آبیاری قطره ای (ساخت داخل کشور)

امروزه در کشور شاهد توسعه روزافزون آبیاری تحت فشار هستیم. همزمان با این روند توسعه، سازندگان زیادی اقدام به تولید لوله های پلی اتیلن و انواع گسیلنده ها نموده اند. در یک پروژه آبیاری قطره ای لوله های سیاز کوچک و گسیلنده ها به طور وسیع استفاده می شوند. چگونگی عملکرد خروجی ها یکی از عوامل اصلی تعیین کننده راندمان آبیاری قطره ای می باشد. عدم محاسبه صحیح افت در لوله ها منجر به تعیین اشتباه قدرت مورد نیاز پروژه می گردد. در دنیا تحقیقات زیادی بر روی لوله های پلی اتیلن و خروجی ها انجام شده است . محقققین زیادی روابط و نمودارهایی برای محاسبه تلفات اصطکاک در لوله ها ارائه نموده اند. در این تحقیق جهت تعیین ضریب اصطکاک (f) لوله های پلی اتیلن یک سیتم اندازه گیری افت بار در آزمایشگاه راه اندازی شد. لوله های پلی اتیلن با قطرهای 16، 20، 25 و 32 میلیمتر ساخت داخل کشور مورد آزمایش قرار گرفت . طول لوله مورد آزمایش برای کلیه قطرها 30 متر انتخاب شد. بجز لوله های با قطر 32 میلیمتر که طول لوله 20 متر انتخاب گردید. کلیه آزمایشها در یک فشار ثابت 30 پوند بر اینچ مربع (psi) انجام شد. نتایج آزمایش با منحنی لوله های صاف تطابق خوبی دارد. سه رابطه برا ی محاسبه ضریب اصطکاک لوله های آزمایش ارائه گردید. روابط به دست آمده با معادله لوله های صاف (پراندتل) و بلازیوس مقایسه شد. تفاوت نتایج روابط فوق با رابطه پیشنهاد شده محسوس نمی باشد. مزیت این روابط در محاسبه ضریب اصطکاک به طور صریح می باشد. هر سه رابطه در سطح 1 درصد معنی دار و از ضریب همبستگی بالایی (بالاتر از 96 درصد) برخوردار می باشند. روابط به دست آمده به قرار ذیل می باشند: f0/3696/rc 0/265، rcعدد رینولدز، ضریب اصطکاکf اعتبار این معادله برای محدوده 100000 rc 4000 می باشد. ماکزیمم اختلاف رابطه فوق نسبت به رابطه بلازیوس 3/1 درصد می باشد. f0/0672 log (855754)/rc اعتبار این معادله برای محدوده 80000 rc 4000 می باشد. ماکزیمم اختلاف رابطه 2 نسبت به رابطه بلازیوس 8/8 درصد می باشد. 1/ f1/861log (rc/10/0696) اعتبار این معادله برای محدوده 400000 rc 4000 می باشد. ماکزیم اختلاف رابطه 3 نسبت به رابطه پراندتل 7/1 درصد می باشد. همچنین در این تحقیق ده نوع قطره چکان تولید داخل که 5 نوع قطره چکان on-line و 5 نوع دیگر in-line بودند همراه با دو نوع قطره چکان خارجی on-line مورد ارزیابی قرار گرفتند. در آزمایشگاه با استفاده از شبکه لوله آب شهری از هر نمونه قطره چکان 50 عدد بر روی یک خط لوله به طول 10 متر آزمایش شدند. ضرایب هیدرولیکی قطره چکانها (kd, x) و ضریب تغییرات ساخت (cv) برای دوازده قطره چکان به دست آمد. برای هر نوع قطره چکان رابطه دبی - فشار همراه با منحنی تغییرات آن ارائه شد. کلیه روابط دارای ضریب همبستگی بالا (بالاتر از 99 درصد) و در سطح 1 درصد معنی دار بودند. بجز یک مورد که دارای ضریب همبستگی 84 درصد و در سطح 5 درصد معنی دار بود. ده قطره چکان ساخت داخل براساس طبقه بندی ase ep 45 & dec 94 از نظر ضریب تغییرات ساخت طبقه بندی شدند که در نتیجه 10 درصد قطره چکانها عالی، 20 درصد متوسط، 20 درصد ضعیف و 50 درصد غیرقابل قبول هستند. نتایج آزمایشها نشان می دهد که با تغییر فشار مقدار cv در اکثر قطره چکانها تغییر نموده است .